Het concept van energiedelen in een appartementsgebouw is onlosmakelijk verbonden met het plaatsen van zonnepanelen. In appartementen was het voor eigenaars tot nu toe minder interessant om collectief zonnepanelen te leggen. De opgewekte energie kon immers enkel voor gemeenschappelijke delen gebruikt worden, zoals de lift of de verlichting in de gang. De mogelijkheid tot energiedelen biedt op vandaag opportuniteiten.
Meer info
https://www.vreg.be/nl/energie-delen-en-verkopen
https://www.fluvius.be/nl/groene-energie/delen-en-verkopen-van-energie
Als binnen een VME beslist is om zonnepanelen te plaatsen zijn er verschillende opties. Handig stappenplan (https://www.kenniscentrumvlaamsesteden.be/Gedeelde%20%20documenten/2022/221205_Top_Stappenplan%20-%20Energiedelen%20Vlaanderen.pdf)
Naast de zelfconsumptie in de gemeenschappelijke delen en het overschot aan opgewekte stroom injecteren op het net in ruil voor een beperkte vergoeding zijn er verschillende vormen van energiedelen mogelijk, elk met eigen regels en voorwaarden.
Verschillende vormen van energiedelen
- Energiedelen in 1 gebouw – De opgewekte stroom verdelen volgens een bepaalde verdeelsleutel onder de mede-eigenaars. Energiedelen gebeurt zonder vergoeding. De afnemers mogen de zelf opgewekte energie niet aan elkaar verkopen.
- Voorwaarden:
- Elke deelnemer beschikt over een communicerende digitale meter of een AMR-meter
- Elke deelnemer heeft een individuele aansluiting op het Fluvius-net met een individuele meter
- Als deelnemer heb je een contract voor elektriciteit bij een commerciële energieleverancier
- Voor elke deelnemer met een digitale meter is meetregime 3 geactiveerd bij de energieleverancier. Door meetregime 3 te activeren, geef je de toestemming om de kwartierwaarden van je digitale meter uit te lezen voor gebruik in marktprocessen
- Bij energiedelen in één gebouw zijn er minstens twee deelnemers. Er is minstens één energiedeler en minstens één energieontvanger.
https://www.fluvius.be/nl/groene-energie/delen-en-verkopen-van-energie/energiedelen-in-1-gebouw
- Energie verkopen in 1 gebouw – De opgewekte stroom verkopen aan de afnemers aan mede-eigenaars en bewoners, maar ook aan huurders en niet-investeerders.
- Voorwaarden:
- Elke deelnemer beschikt over een communicerende digitale meter of een AMR-meter
- Elke deelnemer heeft een individuele aansluiting op het Fluvius-net met een individuele meter
- Als deelnemer heb je een contract voor elektriciteit bij een commerciële energieleverancier
- Voor elke deelnemer met een digitale meter is meetregime 3 geactiveerd bij de energieleverancier. Door meetregime 3 te activeren, geef je de toestemming om de kwartierwaarden van je digitale meter uit te lezen voor gebruik in marktprocessen
- Bij energie verkopen in één gebouw zijn er minstens twee deelnemers. Er is minstens één energiedeler en minstens één energieontvanger.
https://www.fluvius.be/nl/groene-energie/delen-en-verkopen-van-energie/verkopen-in-een-gebouw
- Energiedelen binnen een energiegemeenschap – Een energiegemeenschap is een groep afnemers. Ze richten samen een rechtspersoon op zodat ze energie kunnen produceren, zelf gebruiken, opslaan, verkopen en netondersteunende diensten of oplaaddiensten voor elektrische voertuigen kunnen aanbieden.
- Voorwaarden energiegemeenschap van burgers
- Er is een rechtspersoon met de nodige statuten en afspraken
- Elke deelnemer beschikt over een communicerende digitale meter of een AMR-meter
- Elke deelnemer heeft een individuele aansluiting op het Fluvius-net met een individuele meter
- Als deelnemer heb je een contract voor elektriciteit bij een commerciële energieleverancier
- Voor elke deelnemer met een digitale meter is meetregime 3 geactiveerd bij de energieleverancier. Door meetregime 3 te activeren, geef je de toestemming om de kwartierwaarden van je digitale meter uit te lezen voor gebruik in marktprocessen
- Een EGB heeft minstens twee deelnemers. Er is minstens één energiedeler en minstens één ontvanger. De beheerder heeft de gemeenschap aangemeld bij de VREG.
- Voorwaarden hernieuwbare energiegemeenschap
- Er is een rechtspersoon met de nodige statuten en afspraken
- Elke deelnemer beschikt over een communicerende digitale meter of over een AMR-meter
- Als deelnemer heb je elk een individuele aansluiting op het Fluvius-net met een individuele meter
- Als deelnemer heb je een contract voor elektriciteit bij een commerciële energieleverancier
- Voor elke deelnemer met een digitale meter is meetregime 3 geactiveerd bij de energieleverancier. Door meetregime 3 te activeren, geef je de toestemming om de kwartierwaarden van je digitale meter uit te lezen voor gebruik in marktprocessen
- Een HEG heeft minstens twee deelnemers. Er is minstens één energiedeler en minstens één ontvanger.
- De HEG heeft haar werkingsgrenzen afgebakend op basis van technische of geografische nabijheid, in functie van de doelstellingen of activiteiten van de HEG.
- De HEG is zelf eigenaar (rechtspersoon) van de installaties voor zijn activiteiten. De uitbating ervan mag wel toewezen zijn aan een derde partij.
Om energie te delen in één gebouw moet het gaan om een gebouw op eenzelfde adres. Dit betekent dat er sprake moet zijn van één huisnummer. Energiedelen is mogelijk in een gebouw met één huisnummer en verschillende busnummers die tot dat gebouw behoren.
Energiedelen en de factuur
Energiedelen heeft een impact op zowel de factuur van degene die de energie deelt als van degene die de energie ontvangt.
- De energieontvanger geniet een financieel voordeel. Door energie te krijgen van de energiedeler, hoeft hij minder aan te kopen van zijn leverancier en ziet hij zijn energiekosten dalen. De energieleverancier blijft wel een aantal taken opnemen voor alle energie die je verbruikt en doet een verrekening en kan daarvoor extra kosten aanrekenen of voorwaarden opleggen.
- Bij de energiedeler zullen de energiekosten stijgen. Hij deelt zijn energie namelijk kosteloos met de ontvanger en krijgt voor die energie geen terugleververgoeding. Kosteloos betekent dat er voor de gedeelde energie geen vergoeding wordt afgesproken maar er kan wel een bijdrage voor het aandeel in de productie overeen gekomen worden.
- Krijg je als energiedeler echter wel een vergoeding voor de gedeelde energie, dan spreken we niet langer over energiedelen, maar over energieverkoop (persoon-aan-persoonverkoop). De verkoper en ontvanger spreken de prijs van de energie onderling met elkaar af. Een facturatie tussen partijen is mogelijk. Fluvius komt hier als netbeheerder niet in tussen.
- Energiedelen en persoon-aan-persoonverkoop hebben enkel een effect op de energiecomponent van de elektriciteitsfactuur. Aan de energieleverancier zijn wel nog nettarieven, heffingen en kosten voor groene stroom en warmte-krachtkoppeling verschuldigd.
- Het is mogelijk de energieleverancier extra voorwaarden of kosten oplegt als je aan energiedelen wil doen. Contacteer best je energieleverancier.
Hoe wordt de injectie verdeeld bij energiedelen?
Energie wordt opgewekt en geïnjecteerd bij de injecterende deelnemer. De injecterende deelnemer neemt eerst de elektriciteit af die hij zelf verbruikt. De rest van de elektriciteit wordt verdeeld over de deelnemers volgens de afgesproken verdeelsleutels. Als er minder wordt opgewekt, wordt minder energie verdeeld over de deelnemers. De verdeelsleutels wijzigen niet als er meer of minder wordt opgewekt
- Er zijn drie verschillende vormen van verdeelsleutels:
- De vaste verdeelsleutel – Bij een vaste verdeelsleutel wordt er 1 keer (per kwartier) een verdeling gedaan van de injectie in dat kwartier volgens de verdeelsleutels. Is de afname van 1 of meerdere ontvangende deelnemers ontoereikend dan gaat de injectie terug naar de energiedelende partij.
- De relatieve verdeelsleutel – Een relatieve verdeelsleutel wil zeggen dat de verdeelsleutel vast ligt maar aangepast wordt (proportioneel) als er in 1 iteratie een verbetering kan doorgevoerd worden.
- De optimale verdeelsleutel – Bij een optimale verdeelsleutel wordt er niet 1 keer een verdeling gedaan maar blijft er verdeeld worden volgens de verdeelsleutels tot de injectie optimaal is opgebruikt over alle beschikbare afname van alle deelnemers over een bepaald kwartier.
Hoe kan ik starten met energiedelen?
Stap 1: Stel de energiedeelgroep samen
Identificeer alle deelnemers:
- Voldoet iedereen aan de voorwaarden? De voorwaarden verschillen per type energiedeelgroep. De verschillende types vind je onderaan deze pagina met een link naar meer uitleg en de specifieke voorwaarden.
- Wie wordt de beheerder?
Stap 2: Contacteer de energieleverancier van de deelnemers
- Geef aan je leverancier aan dat je overweegt om deel te nemen aan energiedelen en breng de voorwaarden in kaart die een leverancier verbindt aan jouw deelname.
Stap 3: Laat digitale meters plaatsen en vraag meetregime 3 aan
- Als je nog geen digitale meter hebt, laat deze dan plaatsen. Start je aanvraag voor een digitale meter.
- Neem contact op met jouw energieleverancier en vraag meetregime 3 aan.
- Heb je een aansluitingvermogen boven 56kVA en heb je nog geen digitale AMR-meter, vraag deze dan aan. Een AMR-meter meet automatisch kwartierwaarden, hiervoor moet je dus geen activatie bij jouw energieleverancier aanvragen.
Stap 4: Start de aanvraag voor je energiedeelgroep
- Ga naar mijn.fluvius.be en vraag je energiedeelgroep aan
Stap 5: Activeer het delen of verkopen van je energie
- Alle deelnemers moeten hun toestemming voor de energiedeelgroep geven. Ze krijgen een mail of brief met een QR-code naar mijn.fluvius.be en geven daar hun goedkeuring.
- Je hebt ook goedkeuring nodig om te mogen optreden als beheerder en ook voor datatoegang tot de energiedeelgroep.
Om een energiedeelgroep op te starten, moeten de verschillende deelnemers en de beheerder gekend zijn en moeten alle deelnemers aangesloten zijn op het Fluvius-netwerk.
Na de registratie en activatie van je energiedeelgroep via het Mijn Fluvius-portaal, berekent Fluvius de uitgewisselde energie tussen de verschillende partijen aan de hand van de kwartierwaarden uit de digitale meters of AMR-meters. Fluvius stuurt die resultaten door naar de betrokken leverancier(s) en de beheerder van de energiedeelgroep.
Bron: CIBsyndic 29 september 2023