De jarenlange inspanningen van CIB om de noden van syndici onder de aandacht te brengen krijgt steeds meer weerklank. Zo groeit politiek het besef dat syndicus een knelpuntberoep is. En dat er maatregelen nodig zijn om het beroep aantrekkelijker te maken. Syndici verdienen steun, zowel op vlak van administratieve vereenvoudiging als bij de uitvoering van hun kernactiviteiten. Voor het eerst zien we dat besef weerspiegeld in de regeerakkoorden. Ter illustratie: afgelopen week ondervroeg Vlaams volksvertegenwoordiger Fourat Ben Chikha (Groen) minister Depraetere over het knelpuntberoep van syndicus. Lees hier haar integraal antwoord.

De vraag van Fourat Ben Chikha:

Ik wist het eerlijk gezegd niet, maar het beroep van syndicus is een knelpuntberoep, en dat is blijkbaar al tien jaar het geval. Nochtans is een goede syndicus noodzakelijk om een vlot en veilig samenleven in een appartementsgebouw te kunnen verzekeren. Volgens cijfers van de vastgoedsector krijgen 1,5 miljoen Vlamingen regelmatig met een syndicus te maken. Weet ook dat bijna 30 procent van de Vlaamse woningen appartementen zijn. Heel wat van deze appartementsgebouwen dienen de komende jaren bovendien energiezuinig gerenoveerd te worden. De rol van de syndicus is essentieel bij de renovatie van deze gebouwen.

Minister, in uw beleidsnota Energie en Klimaat haalt u aan dat u er bij de federale overheid op zult aandringen om het takenpakket van de syndicus te herzien, maar in uw beleidsnota Wonen komt de rol van de syndicus niet aan bod. Toch zullen syndici een cruciale rol spelen in het welslagen van de woon- en renovatieambities van deze regering. De voltallige vastgoedsector ervaart en erkent het probleem dat te weinig mensen kiezen voor het beroep van syndicus. Eind 2023 startte de sector met een campagne om het beroep van syndicus en syndicus-medewerker bekender en aantrekkelijker te maken.

Daarom heb ik de volgende vragen, minister.

Hebt u plannen om het beroep van syndicus aantrekkelijker te maken?

Op welke herziening van het takenpakket van de syndicus zult u concreet aandringen bij de federale overheid? Schat u in dat die herziening een positieve dan wel negatieve impact zal hebben op de aantrekkelijkheid van het beroep?

Zijn er over het gebrek aan syndici gesprekken aan de gang, bijvoorbeeld met de vastgoedsector of de vastgoedopleidingen?

Het antwoord van minister Depraetere:

Dank u wel voor uw vraag. Dit is een belangrijk beroep, want in het Vlaamse Gewest woont op dit moment ongeveer 29 procent van de gezinnen in een appartement. Zoals ik al eerder zei: veel van die appartementen zijn niet energie-efficiënt en voldoen ook helemaal niet aan de woningkwaliteitsvereisten. Ook als het gaat over veiligheid, brandgevaar enzovoort zijn er zeker nog veel uitdagingen voor de appartementsgebouwen. Om die reden wens ik deze legislatuur van de renovatie van appartementsgebouwen dan ook een van de speerpunten te maken, omdat het vaak een vergeten groep is en omdat er echt wel nogal wat inhaalwerk is. Daar zullen we dus op inzetten.

Zoals u weet, brengt de renovatie van appartementsgebouwen in Vlaanderen een aantal complexe uitdagingen met zich mee, zowel financieel als administratief, juridisch en organisatorisch. Er zijn ook sociale uitdagingen: we moeten iedereen daarin meekrijgen. Daarvoor is dus echt een gecoördineerde aanpak van de eigenaars, de overheden en de bouwsector, maar ook van de syndici nodig. Het beroep van syndicus is dus zonder twijfel cruciaal als we de appartementsgebouwen naar een beter niveau willen tillen. Daar zijn we ons goed van bewust.

Het beroep is in 2015 ook erkend als knelpuntberoep, aangezien het nog steeds heel moeilijk is om daar de juiste mensen voor te vinden. De sector heeft reeds verschillende initiatieven genomen om op basis van campagnes het beroep aantrekkelijker te maken. U hebt er ook naar verwezen. Aangezien de uitdagingen groot zijn, ben ik in elk geval van mening dat het belangrijk is dat we het beroep van syndicus nog kunnen versterken, dat we daar alles op alles voor zetten.

Wat kunnen we doen? We kunnen bijvoorbeeld via digitale tools hun werking efficiënter maken. We kunnen de mede-eigenaars ook beter informeren over de rol die de syndicus speelt. Dat is immers niet altijd voor iedereen duidelijk: wat is nu zijn takenpakket? Ook moet er een duidelijke aandacht zijn voor een evenwichtige en billijke financiering van de syndicus vanuit de vereniging van mede-eigenaars (VME), want er komen natuurlijk heel veel verantwoordelijkheden bij, en die taken worden ook alleen maar complexer. Ik denk dat iedereen zich daarvan bewust moet zijn.

Gelet op de uitdagingen is overleg met de vastgoedsector, beroepsverenigingen en opleidingsinstellingen om de tekorten aan syndici en syndicus-medewerkers aan te pakken in elk geval wenselijk. Als Vlaams minister heb ik zelf niet zo bijzonder veel bevoegdheden of mogelijkheden om dat zelf te sturen, maar wij hadden inderdaad ook in het regeerakkoord opgenomen dat we de Federale Regering daarover zouden bevragen. Voor die regering werd gevormd heb ik ook de federale onderhandelaars van dit probleem op de hoogte gesteld, en er staat ook een concrete passage in het federale regeerakkoord waarin wordt verwezen naar de syndicus. Dat is voor het eerst, denk ik. Ze willen een evaluatie en een actieplan opmaken om te bekijken hoe het beroep kan worden versterkt. Dat is dus opgenomen in het federale regeerakkoord, en ik hoop dat de federale ministers daar snel mee aan de slag zullen gaan. Ik zal hen in elk geval daartoe aansporen.

Uitleiding

Vanuit CIB hebben we ondertussen meerdere keren mogen samenzitten met minister Depraetere en haar kabinet. Zij is zich terdege bewust van de noden bij syndici & VME’s. Op basis van de passages in het federaal regeerakkoord gaan we nu ook het gesprek aan met de nieuwe federale ministers.

Klemtonen daarin zullen sowieso liggen op:

1. De hoogdringendheid van het KB rond brandveiligheid bij installatie van laadpalen.
2. Prioritair belang van administratieve vereenvoudiging, bijvoorbeeld inzake alles wat met KBO-registratie te maken heeft. Positief is sowieso dat het regeerakkoord de KBO uitdrukkelijk identificeert als doelwit voor vereenvoudiging.
3. Wijzigingen aan de Wet op de Mede-Eigendom, waaronder inperking van de opt-out voor het reservekapitaal, wijziging van de meerderheden, publicatie van een lijst van wettelijk verplichte werken, herinvoering van de versoepelde schriftelijke besluitvorming als alternatief voor BAV’s, …
4. Steun voor de wijzigingen die we voorstellen binnen het BIV, inzonderheid de oprichting van afzonderlijke tuchtkamers voor syndici
5. Focus op instroom van kwalitatieve profielen vanuit het arbeidsmarktbeleid
6. …

De lijst van noden & prioriteiten is lang. Ze blijkt ook uit ons memorandum en onze inbreng tijdens de regeringsonderhandelingen. In elk geval is het zonder meer positief dat het onderwerp voor het eerst centraal op de politieke agenda staat. Dat moet deuren doen openen…

Wil je deze parlementaire vraag en het antwoord nog eens herbekijken? Dat kan, via de website van het Vlaams Parlement.

Bron: CIB Syndic 27/02/2025